Patrick en Jolanda Bekkers bij de goed gegroeide gewassen van prototype 2.
Patrick en Jolanda Bekkers bij de goed gegroeide gewassen van prototype 2. Foto:

Groentestroom: gewassen onder zonnepanelen

OSS | Gewassen verbouwen onder zonnepanelen; dat lijkt onwaarschijnlijk. Maar dat is het niet. Patrick en Jolanda Bekkers namen in 2017 het initiatief om een Duurzaamheidspark te starten met als doel het testen van een dubbele functie voor het gebruik van zonnepanelen in de land- en tuinbouw: enerzijds het opwekken van stroom en tegelijkertijd het kweken van groenten onder de panelen. En met succes. "Onder de zonnepaneel groeit het gewas zeker zo goed", vertelt Patrick tijdens de open dag van vrijdag 26 juni.

Er is veel interesse in de teeltondersteunende voorziening Duurzaamheidspark vanwege de vele mogelijkheden dat het initiatief kan bieden. Niet alleen vanwege het duurzaam telen van producten, maar de gewassen lijken ook sneller te groeien, zijn meer beschermd tegen weersomstandigheden en er lijkt minder waterverbruik te zijn.

Het systeem
In 2019 begonnen Patrick en Jolanda met het eerste prototype. Het systeem werkt op een rails, zodat de zonnepanelen makkelijk verplaatsbaar zijn. Dit is nodig om ruimte te hebben om te zaaien, te poten, onkruid te verwijderen en te oogsten. De rails kan aan de grond (prototype 1) of erboven (prototype 2). De eerste constructie is redelijk zwaar door het gebruik van ijzeren zonnepanelen. Daarom is voor prototype 2 en 3 gekozen voor aluminium panelen. De gebruikte panelen zijn gedeeltelijk lichtdoorlatend, zodat de planten licht op kunnen vangen. Er wordt getest met verschillende hoeveelheden licht. Ook heeft het systeem een geïntegreerd sproeisysteem om de planten van water te voorzien en zijn er landbouwsensoren die de groeiomstandigheden van de planten volgen. Op het moment worden luchtvochtigheid, temperatuur en lichtintensiteit bijgehouden.
Begin mei is begonnen met de eerste twee prototypes. Er wordt gekeken naar het verschil in telen in open lucht en onder zonnepanelen. Ook de smaak en mineralen zullen getest worden. Daarvoor is een referentieveld zonder zonnepanelen geplaatst. Uiteraard zijn de zonnepanelen ook aangesloten op het stroomnet en wekken dus stroom op.

Bescherming
Na een week of drie was er al een duidelijk verschil tussen gewassen onder de zonnepanelen en in de buitenlucht. Patrick: "Een beginplantje wint ontzettend veel onder de panelen. Waarom? Het plantje wordt beschermd. Onder de panelen is het namelijk overdag vijf graden koeler en 's nachts vijf graden warmer. Dus het temperatuurverschil voor die planten is minder groot. Voor de plant is dat positief." Bovendien beschermen de panelen tegen hagel en vorst.

Zuinig met water
Ook valt er veel te winnen in het verbruik van water. Zo is het de bedoeling dat regenwater opgevangen gaat worden voor hergebruik. Bovendien tonen de eerste resultaten aan dat er minder water verdampt onder de panelen dan in de open lucht. De verwachting is dan ook dat het gebruik van zonnepanelen minder waterverbruik op gaat leveren.
Patrick Bekkers wil van het Duurzaamheidspark een testlocatie maken met vijftien opstellingen, ieder met twintig zonnepanelen. "We willen graag zo lang mogelijk testen. Dat is de moeite waard." Meer informatie op www.duurzaamheidspark.nl

Prototypen 1, 2 en op de achtergrond 3.
Patrick Bekkers legt prototype 2 uit tijdens de open dag van vrijdag 26 juni. Prottype 3 op de achtergrond.
De gewassen van prototype 1.